Soms zijn boeken erg actueel. Las ik onlangs voor de Jonge Jury een boek over de verschrikkingen van het moslim-terrorisme, nu is Parijs in rep en roer na een aantal vreselijke aanslagen.
In de tiplijst van de Jonge Jury staan twee boeken met hetzelfde onderwerp. Een actueel onderwerp. Het gaat namelijk over Nederlandse en Belgische moslim-jongeren die mee gaan helpen in de oorlog in Syrië. Al is het onderwerp hetzelfde , toch zijn het twee heel verschillende boeken. Het een is een zeer realistisch boek (De bruid), het ander is een thriller (Meedogenloos).
Spoiler-alert: ik vertel van beide boeken het einde.
De bruid – Dirk Bracke
Mounna en Abbou wonen in België en kunnen hun draai niet vinden. Abbou zoekt werk, maar dat is moeilijk als je geen diploma hebt. Mounna gaat naar school, maar daar heeft ze helemaal geen zin in. Beide jongeren worden door Sjeik Barrada ingepalmd. Hij zegt dat ze in het paradijs kunnen komen, als ze een goed moslim zijn. Daarom nemen ze koran-les bij hem en tijdens deze lessen krijgen ze ook steeds beelden te zien uit de vreselijke oorlog in Syrië. Beelden die de gruweldaden van hun vijand laten zien. Ze krijgen te horen dat ze in het paradijs komen als ze gaan vechten in deze heilige oorlog (jihad).
Stiekem vertrekken Abbou en Mounna naar Syrië, Abbou om te gaan vechten en Mounna om met hem te trouwen en hem zo te steunen. Eenmaal in Syrië hebben ze zelf niets meer te zeggen, ze zitten nu in het leger van Emir Salim. En dat betekent dat Mounna niet mag trouwen met Abbou, ze wordt een ‘’jihad-bruid’’, ze moet trouwen met mannen die zich gaan opblazen tijdens een zelfmoord-aanslag (oftwel ze moet met hen naar bed). En ze ”trouwt” niet één keer, maar meerdere keren. Abbou komt er ondertussen achter dat er in de heilige oorlog verschrikkelijke dingen gebeuren die vast niet de wens van Allah zijn. Voor zover het mogelijk is ontmoeten Abbou en Mounna elkaar af en toe. Uiteindelijk proberen zij samen naar België te vluchten, omdat Mounna zwanger is (zij denkt/hoopt van Abbou).
Bracke beschrijft de oorlog gedetailleerd in al zijn wreedheden. Verschrikkelijke verkrachtingen, moorden, ontploffingen, zelfmoordaanslagen, het zit er allemaal in. Ik werd er beroerd van.
Erg eng vind ik het gebrek aan angst voor de dood bij deze ”strijders”. De dood wordt gezien als een beloning, mannen die zelfmoordaanslagen plegen zijn martelaars, die na hun dood beloond zullen worden. Ze zijn dus nergens bang voor. Hun daden rechtvaardigen ze uit naam van hun geloof, en hun slachtoffers zijn niets meer dan ongelovige honden. Wie niet gelooft in Allah is niets waard, dat is hun standpunt. Ze zijn gevoed met filmpjes van wandaden van de vijand, zoals Assad en het westen, en schermen ermee dat ze vechten ”om duizenden dode kinderen te wreken”. Hiermee kunnen ze ook hun eigen wandaden goedpraten.
Uit deze strijd van onder anderen IS komt alleen maar ellende voort. Dorpen en steden worden uitgemoord, huis voor huis. Ongekende wreedheden, zoals mannen die geëxecuteerd worden omdat ze roken.
Dirk Bracke schrijft realistische en rauwe boeken. Soms met wel erg plastische beschrijvingen. Hoewel ik het boek niet met plezier las, zet het me al de hele tijd aan tot denken over deze problematiek. Vooral na de gebeurtenissen in Parijs.
Kun je dit onderwerp gebruiken om een thriller over te schrijven?
Meedogenloos – Natasza Tardio
De vijftienjarige Isra is plotseling verdwenen, samen met haar vriend Mo. Haar schoolvrienden Lieke en Lukas zijn doodongerust. Terwijl de politie denkt dat de twee vrijwillig naar Syrië zijn gereisd om te vechten in de oorlog daar, geloven Lieke en Lukas daar niets van. Omdat de politie niets doet, vragen zij hulp aan misdaadjournalist Simon van der Pol. Het verhaal wordt om de beurt verteld door Isra, Lieke, Lukas en Simon. In het begin lijkt het er inderdaad op dat Isra tegen haar zin in Syrië is.
Aan het eind van het boek blijkt dat Isra volledig achter de gewapende strijd staat, en is zij degene die er voor zorgt dat haar twijfelende vriend wordt opgeblazen in een zelfmoordaanslag. Eenmaal ”gered” door de misdaadjournalist (die daarbij zelf het leven laat in een onthoofding) gaat ze jongeren uit Nederland naar Syrië smokkelen. Ze legt het allemaal precies uit, met een trotse ondertoon. Zo eindigt het boek. Er is geen kanttekening.
Ik heb er moeite mee. Voor mijn gevoel zorgt dit voor een romantisering van IS-strijders en de gruweldaden waar ze verantwoordelijk voor zijn. Voorbeeld is het feit dat de hoofdpersoon een meisje is dat hetzelfde wordt behandeld als de mannen, terwijl meisjes niet veel te zeggen hebben bij IS (understatement). Het lot van Mounna uit De bruid is veel waarschijnlijker. Ik wil er niet voor pleiten om bepaalde onderwerpen te verbieden voor een thriller, maar ik vind wel dat er onderwerpen zijn die je genuanceerd moet benaderen. En natuurlijk hoeft niet alles echt gebeurd te (kunnen) zijn, maar je hebt wel enige verplichtingen als je een bestaande oorlog als onderwerp voor je boek kiest.
Zou de Jonge Jury bewust beide boeken op de tiplijst hebben gezet? Ik zeg: wie Meedogenloos leest, moet daarna ook De bruid lezen.
De bruid – Dirk Bracke
Beoordeling: ØØØOO
Davidsfonds/Infodok– 2014
in de bibliotheek een D-boek
Meedogenloos – Natasza Tardio
Beoordeling: ØOOOO
Kluitman – 2015
in de bibliotheek een C-boek
No comments yet.