Het is een traditie, elk jaar in mei wordt de Annie MG Schmidt-lezing gehouden. Een lezing, gehouden door een schrijver of illustrator van kinderboeken, die het debat rond de jeugdliteratuur moet stimuleren.
Dit jaar werd de lezing voor de zestiende keer gehouden, door de Vlaamse Els Beerten. Zij heeft ons verteld hoe zij schrijfster is geworden, en wat ze ermee wil bereiken.
Als kind merkte Els dat ze anders was. Ze had namelijk rood haar. En hierdoor werd ze anders behandeld. Zij wilde graag de wereld verbeteren, en daarom tijdelijk missiezuster worden (niet voor altijd, want ze wilde wel trouwen).
Boeken die de wereld veranderen
Els las heel veel. In haar puberteit las ze twee boeken die haar wereld veranderden. Een was een filosofisch werk over een Parijse commune, en de ander was De donkere kamer van Damocles van Hermans. Toen zij besefte dat haar wereld was veranderd door het lezen van deze boeken, zag ze in dat ze geen missiezuster hoofde te worden om de wereld te verbeteren, maar dat ze ook kon gaan schrijven. Ze begon met gedichten en columns te schrijven in het blad Top.
Nederlands versus Vlaams
Ze ging Nederlands en Engels studeren om de taal in haar vingers te krijgen, en om verhalen te schrijven. Daarna ging ze naar de toneelschool, waar ze na een jaar af moest omdat de Vlaamse taal haar in de weg zat. Omdat ze zo bezig was met hoe ze Nederlands moest spreken, kwam ze er niet aan toe om gevoel in haar spel te leggen. Ze was woedend toen ze van de toneelschol moest, en ging daarom schrijven.
Schrijven om de wereld beter te maken
Beerten ging schrijven over mensen die veel meemaken, en juist door die gebeurtenissen zo sterk worden dat ze het redden. Dat is een zeer hoopvolle benadering, en past bij iemand die de wereld wil verbeteren.
Ze schreef Lopen voor je leven. Dit gaat over Noor, die op haar achttiende de marathon gaat lopen. Iedereen vindt haar te jong, maar ze is koppig en doet het toch. Het boek is een verslag van de marathon, waarin Noor terugkijkt op haar jeugd en de nare dingen die er zijn gebeurd. Door de dingen die zijn gebeurd is zij geworden wie ze is, en daarom gaat ze het redden.
Noor vond haar plek. En als iemand zijn plek vindt, wordt de wereld een beetje beter.
Els Beerten wilde eerst vooral correct en mooi schrijven, nog een overblijfsel van de toneelschool. Maar later wil ze het liefst zo juist mogelijk schrijven. Daarom zien we ook het Vlaams terugkomen in haar boeken.
Het volgende boek dat ze schreef is Allemaal willen we de hemel, een boek over de tweede wereldoorlog. Hoe maak je de juiste keus in een oorlog, en wat is juist? Doordat Beerten schreef over iemand die blijkbaar de verkeerde kant koos, en de lezer van hem laat houden en gaat twijfelen, komt er ruimte voor nuance. En genuanceerd denken zorgt voor een betere wereld.
Beerten wil dat haar boeken veilige plekken, ‘safe havens’, zijn voor haar lezers. Waar ze lelijk mogen zijn. Net zoals schrijven voor haar een veilige plek is.
Haar nieuwste boek is Eén mens is genoeg, over de lieve Juliette in wiens leven zoveel mis gaat. Juliette gaat door een diep donker dal. Volgens Beerten gaat het boek over hoop. Maar om te laten zien hoe hoop werkt moet ze de lezer wel meenemen door het donkere dal van Juliette. Juliette zal haar plek vinden. En zo heeft Els Beerten de wereld weer een beetje beter gemaakt.
Dat de lezers en critici het hier mee eens zijn, is duidelijk, gezien het grote aantal literaire onderscheidingen die haar boeken ontvingen.
Dit artikel verscheen eerst op www.oba.nl
Nog geen reacties.